Gady lepiej chronione – 
Gniewosz w Opolskiem, żółw błotny w Wielkopolsce

Zarządzeniem RDOŚ w Opolu z 4 stycznia 2023 r. powołano rezerwat przyrody Gogolińskie Gniewosze o powierzchni 28,18 ha. Rezerwat ten to pierwszy w woj. opolskim obiekt tego typu, który chronić ma konkretny gatunek fauny. To właśnie tutaj znajduje się prawdopodobnie najliczniejsza w Polsce populacja gniewosza plamistego. Opieką otoczone zostanie siedlisko gatunku na powierzchni zrekultywowanego wyrobiska poeksploatacyjnego kopalni wapienia. Badania prowadzone w ostatnich kilku latach potwierdziły obecność ok. 150 osobników gniewosza plamistego.

Teren rezerwatu stanowi bogatą mozaikę różnych ekosystemów: występują tu polany śródleśne z roślinnością kserotermiczną, bór mieszany świeży z przewagą sosny, zbiorniki wodne oraz rumosz skalny (miejscami wychodnie skał wapiennych), co wpływa na zapewnienie wężom zarówno miejsc rozrodu i wygrzewania się gadów, hibernaculum w czasie zimy, jak również stanowią doskonałą bazę żywieniową.

Oprócz gniewosza stwierdzono występowanie na tym terenie także rzadkich płazów, m.in.: żaby zwinki czy rzekotki drzewnej, a także owadów: nadobnika włoskiego napierśnika torfowiskowego czy modliszki.

W Wielkopolsce powołano do życia rezerwat przyrody „Czarne Doły” chroniący żółwie błotne. Obiekt ma powierzchnie 120 ha, z czego 90 ha zlokalizowano na terenie Nadleśnictwa Karczma Borowa (RDLP w Poznaniu).

Na terenie nadleśnictwa żółwie chronione są od 1974 r., kiedy to na potrzeby ochrony gadów wyłączono ponad 4 ha lasu. Coroczne badania żółwi prowadzą naukowcy z Polskiego Towarzystwa Ochrony Przyrody „Salamandra”, m.in. licząc osobniki i oceniając ich kondycję oraz aktywność za pomocą nadajników radiowych umieszczonych na gadzich skorupach. Dzięki obserwacjom prowadzonym przez leśników i naukowców udało się ustalić trasy, miejsca rozrodu i lęgów żółwi, a w konsekwencji doprowadziło to do wykupu prywatnych gruntów z przeznaczeniem na łąkę, na której będą wypasały się owce. Owce z kolei będą miały za zadanie zapobiec zarastaniu żółwiego lęgowiska.

Red.

Fot. www.stock.adobe.com