Las Katyński

23 sierpnia 2017 15:02 2017 Wersja do druku

Las Katyński
Tomasz Skowronek
OKL Gołuchów 2016, 296 s.
 
Martyrologia leśników czasów II wojny światowej to temat, w którym specjalizuje się autor. Do tego stopnia, że poświęcił mu, a konkretnie leśnikom w niemieckich obozach dla jeńców wojskowych, rozprawę doktorską. Obecny wicedyrektor RDLP w Szczecinku kontynuuje swoją szlachetną pasję dokumentalisty. W obszernym tomie podsumował wiedzę o martyrologii leśników na wschodzie.

We wstępie Tomasz Skowronek wyjaśnia przyczyny, dla których zajął się tematem. Kiedy w 70. rocznicę zbrodni katyńskiej uczestniczył w leśnej delegacji do Katynia, pojawił się problem z ustaleniem nazwisk pomordowanych leśników. Takie próby już były, ale dotychczasowe publikacje różniły się istotnie między sobą. Stąd też częścią książki są m.in. omówienie i dyskusja z kilkoma pozycjami oraz wcześniejsze zestawienia, z których autor korzysta i je weryfikuje. Dodajmy wszakże, że najwcześniejsze opracowanie nt. leśników poległych w Katyniu, autorstwa Bohdana Szymańskiego, ukazywało się w latach 1989–96.

Wartość książki polega m.in. na tym, że pojedyncze, nic niemówiące nazwiska autor rozwija w żywe historie. Odtwarza kontekst nauki i pracy w okresie przedwojennym, opowiada o mobilizacji i walce w 1939roku. Prezentuje również poszukiwania, jakie prowadzili bliscy zamordowanych. Omawia także losy sowieckich deportacji, które dotknęły rodziny katyńczyków. Częścią rozdziału „Pamięć” są bezpośrednie wspomnienia o czterech leśnikach-ofiarach Katynia napisane przez ich dzieci.

Ilu leśników zginęło trybem katyńskim? Ci, którzy znają temat, wiedzą, że nie odpowiemy na to pytanie, dopóki nieznana pozostaje tzw. białoruska lista katyńska. Tomasz Skowronek swoją książką nie stawia ostatecznej pieczęci. Jego lista zawiera 171nazwisk. Każdemu poświęca stronę w drugiej części tomu, z rozmaitych okruchów i rozproszonych ułamków odtwarzając biogramy zamordowanych leśników.

RaZ