Co warto przeczytać
Las pełen zwierza
Las pełen zwierzaEdward MarszałekRuthenus 2009, s. 216Niewiele jest książek, które oczarowują od pierwszego wejrzenia. Z tym większą radością mam przyjemność przybliżyć tytuł, który cieszy nie tylko oko, ale i duszę.Historia tytułowego „zwierza” przedstawiona jest w 18 odsłonach. Tyle właśnie gatunków opisuje autor, a każdy z nich scharakteryzowany jest zagadkową cechą wyróżniającą owego zwierza. Świadkami, a zarazem bohaterami naszej opowieści są zatem: brodaty brzydal, tygrys karpackich ostępów, leśny zakonnik czy puszczański samotnik. Wiecie o jakich gatunkach mowa?
Czytaj więcejOstatni szwoleżer II Rzeczypospolitej
Ostatni szwoleżer II Rzeczypospolitej gen. bryg. Marian NiteckiZbigniew ZielińskiWydawnictwo Apostolicum 2010, s. 72Któż z czytelników nie słyszał o ułanach? Kochały się w nich nasze babcie, zazdrościli im dziadkowie. Do tej pory są naszą chlubą i dumą – synonimem odwagi, honoru i jednym z pierwszych skojarzeń z Polską przedwojenną. Marian Nitecki, bohater książki Zbigniewa Zielińskiego, nie tylko był ułanem. Był żołnierzem reprezentacyjnego 1. Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego, jednostki wyjątkowej. Był także leśnikiem.
Czytaj więcejZapach Lasu
Zapach LasuJerzy B. SprawkaWydawnictwo Polihymnia, Lublin 2007, s. 147 W dobrych zawodach wystąpiłem, bieg ukończyłem wiary ustrzegłem. Na ostatek odłożono dla mnie wieniec sprawiedliwości… II Tm 4Z przekonaniem zachęcam do lektury książki poświęconej leśnikowi Czesławowi Bardzikowi, w czasie II wojny światowej żołnierzowi Armii Krajowej. Losy jej bohatera były typowe dla wielu polskich leśników, którzy o swoim patriotyzmie zaświadczali walką w czasach wojennej zawieruchy i rzetelną pracą, gdy nastał czas pokoju, który dla wielu z nich nie był jednak czasem spokoju.
Czytaj więcejŚwierk pospolity - hodowla i ekologia
Świerk pospolity – hodowla i ekologiaTadeusz Henryk PuchniarskiPWRiL 2008, s. 232 W serii „Poradnik leśnika” ukazało się monograficzne omówienie hodowli i ochrony jednego z popularniejszych krajowych drzew iglastych – świerka. To kolejny tom z serii poświęconej gatunkom drzew leśnych.W części pierwszej książki przedstawiono postępowanie hodowlane, począwszy od wymagań i roli na poszczególnych siedliskach leśnych (nizinnych, wyżynnych, górskich i wysokogórskich), ochronę zasobów genowych, produkcję sadzonek, odnowienia, zalesienia, różne rodzaje cięć odnowieniowych, aż po przebudowę i pielęgnację drzewostanów świerkowych. I właśnie ten rozdział, w związku z powszechnymi w kraju problemami z hodowlą tego gatunku, powinien zainteresować wszystkich, którzy na co dzień muszą zmierzyć się z tym zadaniem. Dzięki tej właśnie publikacji, która w sposób łatwy i zrozumiały wyjaśnia niuanse postępowania w drzewostanach podlegających przebudowie, nie będzie to skomplikowane. Autor podaje bowiem niejako rozwiązania, jakie mogą znaleźć zastosowanie w różnych rejonach kraju, w nierzadko skomplikowanych przypadkach.
Czytaj więcejKampinoski Park Narodowy. 50 lat.
Kampinoski Park Narodowy. 50 lat.Wydawnictwo Epigraf, 2009 rok, s. 200Wszelkie jubileusze są doskonałą okazją do podsumowań. Nie inaczej jest w przypadku Kampinoskiego Parku Narodowego, świętującego półwiecze swego istnienia. Z tej okazji ukazała się publikacja, w formie albumu, niejako podsumowująca jego dotychczasową działalność. Pozycja ta nie jest typowym wydawnictwem albumowym, zawiera bowiem dużą dawkę informacji nie tylko o przyrodzie Parku, ale też o historii jego powstania, terenach, które swym zasięgiem obejmuje, oraz, w sposób zajmujący, opisuje specyfikę swojego usytuowania. Nie należy bowiem zapominać o roli, jaką odgrywała i odgrywa Puszcza Kampinoska – tu znajdują ciszę mieszkańcy aglomeracji warszawskiej, tu w czasach wojennej zawieruchy schronienia szukali żołnierze walczący o wolną Polskę. Teren ten obarczony jest brzemieniem i historycznym, i przyrodniczym, o czym album „Kampinoski Park Narodowy. 50 lat” przypomina, zarówno na interesujących i profesjonalnie wykonanych zdjęciach, jak i w porządnie przygotowanych opisach. Za zdjęcia odpowiadają znani i cenieni fotograficy przyrody.
Czytaj więcejNowy wymiar
Nowy wymiarAlbumyCarta Blanca 2007/08Za hasłem „Nowy wymiar” kryje się cała seria książek, których poszczególne tytuły to: „Polskie góry”, „Parki narodowe i krajobrazowe”, „Ptaki”, „Ginąca Polska”, „Zamki”, „Technika”, „Koleje” i „Fortyfikacje”. Nowatorski jest format i jednolita formuła graficzna zastosowana konsekwentnie dla wszystkich tomów. Albumy mają po 400 stron, są poziome, oprawione w twarde okładki. Tworzyły je całe zespoły autorskie, dzięki czemu są naprawdę różnorodne. „Polskie góry” to wędrówka od świętokrzyskiego klasztoru na Łysej Górze, przez pasmo Sudetów, Beskidy, Gorce, aż w Bieszczady. Oddzielny rozdział poświęcono Tatrom i Pieninom. Piękno gór poznajemy wraz z turystami, juhasami, flisakami oraz psimi zaprzęgami. Jest tu również ciekawa architektura i pamiątki po znanych miłośnikach gór.
Czytaj więcejBorelioza i współinfekcje. Najczęściej zadawane pytania
Borelioza i współinfekcje. Najczęściej zadawane pytaniaArtur Klimaszewski (red.)Stowarzyszenie Chorych na Boreliozę 2009, s. 120Dlaczego borelioza oraz inne choroby odkleszczowe wzbudzają tyle kontrowersji w środowisku lekarskim? Które badanie na boreliozę zrobić i kiedy? Jak interpretować wyniki? Dlaczego w Polsce NFZ nie refunduje właściwego leczenia, a ciężko chorzy mają problemy z uzyskaniem renty? Czy można wspomagać leczenie boreliozy metodami naturalnymi? To tylko garść pytań, które zawarto w publikacji.
Czytaj więcejGospodarka łowiecka i ochrona dzikich zwierząt na Pomorzu Gdańskim
Gospodarka łowiecka i ochrona dzikich zwierząt na Pomorzu GdańskimBogusław Bobek, Janusz Mikoś, Roman Wasilewski (red.)DLP w Gdańsku i PTL 2009, s. 372Prezentowana publikacja jest pokłosiem konferencji zorganizowanej przez Zarząd Okręgowy PTL oraz RDLP w Gdańsku. Zbiór 28 artykułów rozpoczyna charakterystyka środowiska przyrodniczego lasów oraz rozmieszczenia siedlisk Natura 2000 w gdańskiej Dyrekcji.
Czytaj więcejPióra. Identyfikacja gatunków rzadkich
Pióra. Identyfikacja gatunków rzadkichMarian Cieślak, Bolesław DulNatura Publishing Hause 2009, s. 320Wprowadzona niemal ćwierć wieku temu strefowa ochrona rzadkich gatunków ptaków stała się skutecznym narzędziem nie tylko w ratowaniu zagrożonych gatunków, ale i w realizacji idei zrównoważonej gos-podarki leśnej. Leśnikom biorącym w niej czynny udział przez wiele lat brakowało pomocy merytorycznej pozwalającej identyfikować gatunki bez konieczności bezpośredniej obserwacji ptaków. Taka pomoc pojawiła się w 1999 r. w postaci „Atlasu piór rzadkich ptaków drapieżnych” tego samego autorstwa, co prezentowana dziś książka.
Czytaj więcejPracowałem w tatrzańskich lasach
Pracowałem w tatrzańskich lasachMarceli MarchlewskiTatrzański PN 2009, 319 s.W serii „Tatry. Sprawy i ludzie” ukazały się bogato ilustrowane archiwaliami wspomnienia Marcelego Marchlewskiego, współtwórcy Tatrzańskiego Parku Narodowego. Trafił on w Tatry nawet na wiele lat przed tym jak został leśnikiem. Już w dzieciństwie okazało się, że astma nie pozwala mu zbyt długo przebywać na nizinach. Z powodu choroby pracę dyplomową, przygotowywaną na Wydziale Leśnym Uniwersytetu Poznańskiego, zrealizował w Zawoi. Później pracował jako urządzeniowiec w lasach tatrzańskich, a w wieku 26 lat został nadleśniczym w dobrach zakopiańskich Fundacji „Zakłady Kórnickie”. Dalsze losy wiązały go wyłącznie z rejonem najwyższych gór. Najpierw praca w nadleśnictwach Zakopane, Bukowina i Jaworzyna, skąd uciekał przed wojną, a po jej zakończeniu, w zakopiańskiej Inspekcji Leśnej, „jednostce szczególnej pod nazwą Tatrzański Park Narodowy” i w końcu w samym parku, którymi kierował jako dyrektor „prowizoryczny”. Prowizorka trwała do 1970 r., kiedy, po przejściu na emeryturę podjął się spisania wspomnień. Ukazały się one w 21 lat po śmierci autora.
Czytaj więcejPolska ginąca
Polska ginącaBogusław MichalecCarta Blanca 2007, 240 s.Zainteresowanie odchodzącymi w przeszłość elementami architektury i historii budzi się w nas najczęściej okazjonalnie. Mijamy je w drodze do biura, czy wykonując obowiązki w terenie. Są codziennością, na którą szkoda nam czasu. Okazuje się, że istnieją ludzie zwracający nań uwagę. To właśnie oni stworzyli album, w którym mnóstwo pochylonych płotów, starych drewnianych chat i ręcznej pracy w polu. Prócz wiejskiej architektury, przeszłością stają się niektóre zawody. Fotograficy, których prace zdobią książkę, uchwycili garncarza kręcącego na kole gliniane naczynia, zduna stawiającego piec, smolarzy wypalających węgiel, kujących kowali, rybaków łatających sieci, zegarmistrzów, krawców, dorożkarzy. Ale to nie koniec ginącego świata. Otchłań czasu zabiera pamiątki po arystokratach, a Polska obfituje w ruiny pałaców i zamków, których część pokazano w książce. Co ciekawe, wśród zanikających elementów architektury, umieszczono również pozostałości zabudowy PGR.
Czytaj więcejDąb szypułkowy i bezszypułkowy
Dąb szypułkowy i bezszypułkowyTadeusz AndrzejczykPWRiL 2009, s. 301Seria „Drzewa polskich lasów” to w zamierzeniach wydawcy 10 tomów poświęconych najbardziej istotnym gatunkom. Spośród gatunków liściastych jako pierwsze swojej monografii doczekały się dęby. Nic dziwnego – „Zasady hodowli lasu” przewidują udział dębu na wszystkich siedliskach nizinnych, prócz najuboższych i bagiennych. W rozdziałach dotyczących systematyki, wymagań siedliskowych i ekologicznych autor czyni zrozumiałe rozróżnienie pomiędzy dębem szypułkowym i bezszypułkowym. Im dalej jednak, tym częściej oba gatunki, tak jak to jest w praktyce leśnej, traktowane są nierozdzielnie. Mniejsze bowiem znaczenia ma ich rozróżnianie w przypadku gospodarki nasiennej czy produkcji sadzonek.
Czytaj więcej"Leśna Przygoda"
Materiały promujące Integracyjny Leśny Ogród Edukacyjny – „Leśna Przygoda”Nadleśnictwo Sieraków2009O inicjatywach pracowników Nadleśnictwa Sieraków dotyczących oferty edukacyjnej dla dzieci z różnego rodzaju upośledzeniami (zwłaszcza wzroku) pisaliśmy m.in. w nr 23/2008. W czerwcu 2009 r. przy siedzibie Nadleśnictwa otwarto leśny ogród edukacyjny i salkę edukacyjną. Budowę obiektów w 70% sfinansowano z Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego. Autorami projektu, który w niespełna dwa lata udało wcielić się w życie, są Marek Jakubowski (nauczyciel niewidomych, twórca polskiej czcionki brajlowskiej) oraz Honorata Ogonowska-Chrobrowska (do niedawna pracownik Nadleśnictwa).
Czytaj więcejNatura 2000 w leśnictwie
Natura 2000 w leśnictwiePaweł RutkowskiGDOŚ 2009, s. 69 Chciałoby się rzec, że po latach oczekiwań na „odgórne wytyczne” wreszcie je mamy. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska wydała bowiem serię podręczników, które przynajmniej częściowo mają wypełnić lukę, czy raczej gigantyczną dziurę informacyjną/dezinformacyjną. Nie ma co kryć, że sam resort środowiska był winien jej powstania, dlatego chciałoby się pochwalić urzędników, że błąd ów naprawiają. Ale niestety chwalić do końca nie można. Prezentowane w książce poglądy w dużej mierze wypracowane zostały w 15-osobowym zespole, w którym mieli swój udział również przedstawiciele LP i BULiGL.
Czytaj więcejPoradnik dla właścicieli lasów prywatnych
Poradnik dla właścicieli lasów prywatnychPiotr Gołos (red.)IBL 2009Właściciele lasów prywatnych powinni się spieszyć, ponieważ prezentowana książka ma bardzo niski nakład, a może stanowić dla nich nieocenioną pomoc w poruszaniu się po lesie. I nie chodzi tu o możliwość zgubienia się we własnych chaszczach, lecz o lepsze poznanie specyfiki gospodarowania w lasach prywatnej własności. Poradnik przygotowany został przez kilkunastu specjalistów, na co dzień pracujących w IBL, LP oraz starostwach powiatowych, do których należy nadzór nad tym rodzajem lasów. Książka rozpoczyna się przedstawieniem sytuacji lasów prywatnych w Polsce i niektórych krajach europejskich. Później omawia prawne aspekty gospodarki leśnej, prezentując m.in. ich tło historyczne, kwestie nadzoru i opodatkowania, obowiązki właścicieli lasów, wymogi wynikające z konieczności ochrony gruntów leśnych, a także zasady obowiązujące przy zalesieniach. Omówione zostały również zasady korzystania z pomocy finansowej oraz doradztwa w kwestiach zalesienia.
Czytaj więcejPolska nawigator turystyczny
Polska nawigator turystycznyTomasz Kaliński (red.)Carta blanca 2009, s. 640 Prezentowana książka należy do bogatej serii „nawigatorów turystycznych” przygotowanych przez wydawnictwo należące do PWN. Niedawno opisywaliśmy inny jego tom pt. „Parki narodowe”. Zdecydowanie krótsze opisy obszarów chronionych znajdziemy również w przedstawianym nawigatorze, który nastawiony jest przede wszystkim na prezentację wytworów kultury materialnej. Wartym podkreślenia jest fakt, że pokrótce przedstawiono tu również zagraniczne odpowiedniki parków narodowych znajdujących się na krańcach naszego kraju. Co ważne, zilustrowano je również mapkami, na których znajdziemy informacje o najciekawszych obiektach wartych odwiedzenia. Prócz map parków narodowych znajdziemy tu również bardzo liczne plany miast, czasem tylko ich najciekawszych fragmentów. Oczywiście wszystkie pełne są piktogramów z nazwami muzeów, zamków, pałaców, kościołów i innych proponowanych do odwiedzenia budowli. W książce znajduje się także typowy samochodowy atlas Polski z pełną siecią dróg asfaltowych.
Czytaj więcejPoszukiwanie postrzałków zwierzyny płowej i czarnej
Poszukiwanie postrzałków zwierzyny płowej i czarnejAndrzej Gembarzewski, Gustaw MatuszewskiWydawnictwo Świat 2008, s. 47Rynek książki leśnej i łowieckiej wzbogacił się o kolejny tytuł, próbujący wypełnić lukę w polskiej literaturze tematu. Ma ona charakter poradnika, a porusza trudny i niewdzięczny problem, który w ostatnim czasie staje się kanwą coraz liczniejszych ataków na środowisko myśliwych ze strony przeciwników polowań. Temat postrzałków nie jest publicznie zbyt często podnoszony przez nemrodów, a i w podręcznikach łowiectwa nie poświęca się mu wystarczająco miejsca.
Czytaj więcejUszkodzenia drzew leśnych
Uszkodzenia drzew leśnychJanusz Szałkiewicz PWRiL 2009, s. 357Jedną z podstawowych zasad ochrony lasu jest szybkie rozpoznanie sprawcy uszkodzenia drzewa lub drzewostanu i określenie skali tego zjawiska. Prezentowana książka pomoże ustalić, kto lub co zaatakowało drzewa w lesie czy ogrodzie.
Czytaj więcejZwierzęta Polski
Zwierzęta PolskiBarbara Ćwikowska, Marcin KarettaCarta Blanca 2008, s. 300 Jeśli komuś bliżej niezorientowanemu w świecie przyrody chcemy przekazać wiedzę o krajowych zwierzętach, a przy okazji nie zrazić tej osoby mnogością szczegółów, zawiłością systematyki czy sztampowością opisów typu: wielkość, liczba młodych, barwa – polecam tę książkę. Jest to właściwie album, ale z dość rozbudowaną warstwą tekstową. Omawia poszczególne grupy zwierząt, pokazując tylko najciekawsze zagadnienia związane z ich biologią, ekologią, czasem genetyką. Większość fotografii różnych autorów to doskonałe zdjęcia dokumentacyjne, na których czasem uchwycono szczególnie ciekawą scenę. Pojedyncze zdjęcia mają też szczególne walory estetyczne, ale nie o nie chodziło w tej książce. Tu podstawą jest dobra prezentacja charakterystycznych cech gatunkowych opisywanych zwierząt lub zaprezentowanie ich w środowisku, w którym żyją. I to udało się znakomicie. Zwierzęta opisane zostały gromadami, poczynając od ssaków, na bezkręgowcach kończąc. Kręgowcom poświęcono zdecydowaną większość książki, a spośród bezkręgowców zaprezentowano głównie owady.
Czytaj więcejOdnawialne źródła energii i pojazdy proekologiczne
Odnawialne źródła energii i pojazdy proekologiczneGrażyna JastrzębskaWydawnictwa Naukowo-Techniczne 2009, s. 284Postępująca degradacja Środowiska i będące odpowiedzią na nią przepisy nakazujące zwiększanie udziału energii odnawialnej stały się trudnym wyzwaniem dla rozwiniętych państw świata. Nie tylko prawo, ale i kurczące się zasoby paliw sprawiają, że poszukiwanie alternatywnych źródeł energii nie jest wybrykiem naukowców, lecz koniecznością. Szczególnie ciekawym kierunkiem poszukiwań wydają się odnawialne źródła energii (OZE), czyli wiatr, woda, promieniowanie słoneczne, ciepło wnętrza globu, a także biomasa. To właśnie im poświęcona jest duża część książki, która pierwsze wydanie miała przed dwoma laty. Uzupełniona i uaktualniona wersja trafiła właśnie na księgarskie półki.
Czytaj więcej